"Nocny człowiek" - Jorn Lier Horst. Zabójstwo honorowe, rasizm, a może coś innego?

„ – To oznacza, że prawdopodobnie żyła, gdy zaczęto odcinać jej głowę. Mogłoby się wydawać, że została uśmiercona w inny sposób i dopiero potem oddzielono głowę od reszty ciała, ale wówczas krwawienie nie byłoby tak masywne. Miejsce zbrodni musi wyglądać potwornie.”

Nie przepadam za literaturą skandynawską, a to dlatego, że tamtejsze łamańce językowe – czytaj imiona i nazwy miejsc – nijak chcą współpracować z moją wyobraźnią. Powstaje dystans, który sprawia, że u boku danych historii czuję się po prostu nieswojo, obco. I pomyśleć, że tak wiele mogą zdziałać pozornie błahe elementy książki. Skąd zatem u mnie norweski Jorn Lier Horst? Ano czasami trzeba postawić na wyjątek. Dla przełamania monotonii postanowiłam zrobić coś, od czego na co dzień stronię. Przeczytałam skandynawski kryminał. Czy żałuję? Zapraszam na recenzję powieści „Nocny człowiek”.

ZARYS FABUŁY

Poruszone media prześcigają się w zdobyciu kolejnych informacji, cała Norwegia drży, a policja, na czele ze śledczym Williamem Wistingiem, próbuje złapać jakikolwiek trop w sprawie, która mrozi krew w żyłach nawet tym najbardziej odpornym. Znaleziona nad rankiem nabita na pal głowa młodej dziewczyny o azjatyckich rysach twarzy świadczy o tym, że w okolicy grasuje niepoczytalny morderca, człowiek, który najwyraźniej ma coś ludziom do przekazania. I nie boi się sięgnąć po najstraszniejsze w skutkach środki przekazu. Zabójstwo honorowe? A może rasizm w swojej najokrutniejszej postaci? Czas nagli, a zagrożenie rośnie. Dlaczego ofiarą padła tak młoda osoba i czy aby na pewno to na niej morderca zdecyduje się zaprzestać? Kim jest osoba, która potrafi rozczłonkować ludzie ciało? Kim jest tytułowy nocny człowiek?

MAKABRYCZNE ODKRYCIE, CZYLI BĘDZIE KRWAWO

Autor już na samym początku nie pozostawia żadnych wątpliwości. To będzie krwawa lektura. Kryminał dla ludzi o mocnych nerwach, którzy zniosą myśl o makabrycznej śmierci dziewczynki czy będą w stanie przyglądać się opisom wykonywania cięć na szyi. Mocny początek, z wyrazistym punktem kulminacyjnym, ale i niekoniecznie uśpioną dalszą częścią. Śledztwo, w którym nie brak przewijających się przez pierwszy plan świadków. Akcja, która wychodzi poza cztery ściany komisariatu policji, ba! Szepnę tylko po cichu, że wyjdzie także poza teren Norwegii. I ten dręczący czytelnika motyw, który nie podąża utartą ścieżką sztampowych kryminałów. Nie o typową zemstę, czy mafijne porachunki tutaj godzi. Przecież zginęła dziewczynka, jeszcze dziecko. Zabójstwo honorowe, respektowane w niektórych odłamach kultury arabskiej, a może odzew faszyzmu? Sprawa wydaje się ciekawa, a polowanie na mordercę wcale nie łatwe.

POLICJA I DZIENNIKARZE

Sprawą dowodzi William Wisting (pierwszy plus za angielsko brzmiące imię, które sprawiło, że było bardziej swojsko). Zaangażowany w sprawę, opanowany, jak na komisarza prowadzącego książkowe śledztwo, inteligentny. Autor jednak nie uczynił z niego superbohatera, przez co zyskał na wiarygodności. Tuż obok niego, dość wyrazistą postacią okazuje się być Line, dziennikarka, przedstawicielka mediów, która poniekąd wychodzi poza ramy standardowej wizji tego zawodu. Angażuje się w sprawę, przeprowadza własne dochodzenie, łapie kontakty, a każdą pozyskaną informację traktuje jako szansę – na rozwiązanie tej skomplikowanej zagadki, której ceną może być czyjeś życie, a i na udaną karierę. Autor pokazuje niezakłamany obraz współczesnych mediów, niegdyś ograniczonych do pisania, teraz wchodzących w coraz głębsze struktury. Dziennikarze nieraz docierają tam, gdzie nie uda się dotrzeć policji, a ceną sukcesu jest po prostu czas. Kto napisze pierwszy, ten wygrywa. I nie ma kompromisów.

PO NITCE, DO KŁĘBKA

Jedno przestępstwo, cała sieć brudów, które w końcu zaczynają wychodzić na światło dzienne. Horst stworzył wiarygodnych bohaterów, nie skupiając się jednak zbytnio na ich życiu prywatnym (same konkrety) i z rozmachem rozbudował im wiarygodne tło, norweskie społeczeństwo z ich poglądami, świat policji, kwestia cudzoziemców osiedlających się na skandynawskich ziemiach. Czuć, że to wszystko żyje, pracuje, porusza się. Rozebrane na czynniki pierwsze śledztwo pokazujące co dzieje się za kulisami pracy dziennikarzy i policji. Na mnie zrobiło wrażenie, zatem polecam poszukiwaczom mocnych, nieszczędzących wrażeń, wiarygodnych kryminałów.

wydawnictwo: Smak Słowa

kategoria: kryminał

ilość stron: 374

premiera: 14 sierpnia 2018

Za książkę bardzo serdecznie dziękuję wydawnictwu Smak Słowa.