"Londyn. Biografia" - Peter Ackroyd

 

Londyn – jedna z najpopularniejszych stolic świata. Miasto bogate w przeszłość tak urozmaiconą, tak przepełnioną kontrastami i niezwykłymi wydarzeniami, iż można było mówić o nim godzinami. Potężne, zaliczane do największych miast świata, zachwyca zabytkami, klimatycznymi dzielnicami i doskonale rozwiniętą infrastrukturą. Czy jednak tak było zawsze? Londyńska przeszłość nie często obfitowała w triumfy. Pochłonięta chorobami, fanatycznymi zabobonami, rozróbami i słabościami nieraz kierowała życie tegoż miasta w stronę całkowitego upadku. Stąd też cała historia tej gigantycznej stolicy jest niezwykle ciekawą opowieścią. Teraz całe rozległe dzieje Londynu zostały zebrane w grubym tomie, zatytułowanym „Londyn. Biografia”. Ta obszerna, licząca prawie 800 stron księga napisana przez Petera Ackroyd’a, przedstawia dwa tysiące wyjątkowych i pełnych ciekawostek wydarzeń historii stolicy Anglii.

Owo miasto, z pozoru nowoczesne i tętniące życiem, swoje istnienie rozpoczęło dawno temu. Dzisiaj świadectwem tego są monumentalne zabytki, ale to nie one są tutaj najbardziej interesujące. Najciekawsza jest bowiem historia całego miasta. Życie na tym obszarze istniało już w czasach prehistorii, a świadczą o tym znalezione szczątki mamuta, które leżały pod ziemią właśnie na terytorium Londynu. Autor w owej książce porusza wszystkie tematy i wydarzenia, jakie miały związek z tym miastem. Przytacza legendy, obraz druidzkich rytuałów czy też wydarzeń, na wskutek których archeolodzy znaleźli miejsce wprost usłane ludzkimi czaszkami. Przytacza wizerunki ludzi, którzy spełnili tutaj bardzo ważną rolę. Bez nich Londyn nigdy nie byłby tym, czym jest teraz. Pojawia się tutaj chociażby postać Edwarda Wyznawcy, który miał niezwykły dar widzenia. Peter Ackroyd skrupulatnie analizuje drogę, jaką londyńczycy podążali w stronę sukcesu. Nieraz była ona niestety pokryta wieloma grzechami, których autor nie pomija. W biografii możemy więc przeczytać o brutalnych rozrywkach mieszkańców, pośród których znajdowały się walki dzików czy niedźwiedzi. Wielkim przedstawieniem i nie lada gratką, nawet dla dzieci, były publiczne egzekucje. Londyńczycy dodatkowo stosowali przeróżne, dziwne kary za każde dokonane przestępstwo. Jakie mieli pomysły? Musicie przeczytać sami. Londyn – to właśnie tutaj urządzano walki kobiet, to tutaj w podziemnych tunelach toczyło się życie. Ackroyd daje nam wizerunek stolicy pełnej kontrastów. Tamiza, która dzisiaj zachwyca, skrywa na swoim dnie tabuny zwłok, a Tower of London – jeden z najpopularniejszych zabytków, posiada swoje duchy – duchy przeszłości. Kogo określano mianem „wesołych andrusów”? Co działo się za murami więzienia Newgate? Jakie były słabości ludzi średniowiecza i jak wyglądał Londyn rzymski? O tym i o wielu innych rzeczach możecie przeczytać w tej niezwykle interesującej biografii.

Autor, tak rozległą historię potężnej stolicy ubrał w niezwykle ciekawą opowieść o pełnym magii, tajemnic, wzlotów i upadków mieście. Książka podzielona jest na wiele kategorii oraz podtytułów, a każdy z nich przedstawia jakiś istotny temat, bez którego nie można było mówić o Londynie. Od prehistorii, aż do czasów współczesnych, krok po kroku zostały zobrazowane poczynania mieszkańców – tych mniej i tych bardziej ważnych. To tutaj można dowiedzieć się o tym, jak po wielkim pożarze odbudowywano stolicę z całkowitych zgliszczy i jak podnosili się ludzie po wielkiej epidemii. Jak wyglądała przepełniona klęskami droga do stworzenia imperium?

Ackroyd wziął pod uwagę wszystko i dzięki temu biografia jest tak wyjątkowa, dokładna i ciekawa. Pojawia się tutaj nawet zapach tegoż miasta toteż nawet taki czytelnik, który w Londynie nigdy nie był, ma wrażenie, że zna tę stolicę na wylot. Ci zaś, którzy po tej lekturze wybiorą się do tegoż miasta, będą na niego patrzeć w zupełnie innym świetle.

Peter Ackroyd wykazał się niesamowitą wiedzą. Mało tego, stworzył dzieło bardzo przystępne dla czytelnika. Książka nie przypomina encyklopedycznych regułek i nie wylicza także suchych faktów. Tutaj wszystko łączy się w ciekawą opowieść, którą czyta się szybko i z wielkim zainteresowaniem.

Książkę polecam wielbicielom historii, bo ta dotycząca Londynu jest niezwykła. Polecam także i tym, którzy Londyn odwiedzili lub też planują wycieczkę do tego miejsca. Z pewnością niejedna informacja może okazać się przydatna. Studentom filologii angielskiej, którzy chcą wiedzieć o Londynie coś więcej, aniżeli podają na wykładach, także ze szczerym sercem rekomenduję.

„Patrząc na Londyn z daleka, widzimy morze dachów, a o ciemnych strumieniach ludzi wiemy nie więcej niż o mieszkańcach jakiegoś nieznanego oceanu. Ale miasto o każdym czasie jest miejscem niespokojnym i ruchliwym, z nurtami i uderzeniami fal, pianą i wodną mgławicą. Odgłos ulic przypomina szum muszli morskiej , a podczas dawnych wielkich mgieł obywatele sądzili, że leżą na dnie oceanu.”

Moja ocena – 5/5

 

tłumaczenie: Tomasz Bieroń

tytuł oryginału: London. The Biography

wydawnictwo: Wydawnictwo Zysk i Spółka

data wydania: 27 września 2011

ISBN: 978-83-7506-685-2

liczba stron: 796

Za książkę bardzo serdecznie dziękuję wydawnictwu Zysk i S-ka.