"Zgubna trucizna" - Katarzyna Kwiatkowska. Co zdziałała belladonna?

„- Pieniądze są przynajmniej czymś konkretnym, a czym jest zakochanie? Złudzeniami.”

Co może oznaczać niewielki, szklany, zakorkowany pojemniczek dołączony do książki? Bez wątpienia  wydawnictwo postanowiło w jakiś sposób zaznaczyć wyjątkowość danej powieści. Co jednak, kiedy w jego wnętrzu znajduje się karteczka z napisem: na zgubną truciznę? To już na pewno zapowiedź niebezpiecznej przygody, zwłaszcza w przypadku literatury kryminalnej. Taki właśnie zestaw dotarł do mnie ostatnio i nie ukrywam, że wywołał dreszczyk ekscytacji. O jaką szkodliwą substancję tutaj chodzi? Co tym razem zaoferowała Katarzyna Kwiatkowska? Czy kryminał retro, „Zgubna trucizna”, zyskał moje uznanie?

ZARYS FABUŁY

Luty 1901 roku. W Poznaniu dochodzi do fałszowania banknotów. Sprawę, pozornie mało groźną, przejmuje detektyw Jan Morawski próbujący znaleźć sprawdzę całego procederu. Niestety szybko okazuje się, że nielegalnie drukowane pieniądze to tylko element wielkiej zagadki. Wkrótce bowiem pojawiają się pierwsze ofiary nieznanego mordercy, który niestety umiejętnie stara się wrobić w zabójstwo właśnie szanowanego detektywa. Rozpoczyna się wyścig z czasem i żmudnie prowadzone śledztwo. Ceną znalezienia rozwiązania jest nie tylko sprawiedliwość i poczucie bezpieczeństwa obywateli, ale także wolność Jana Morawskiego. Czy przestępca popełni jakiś błąd i ujawni swoją twarz? Kim zatem jest? Czy detektyw z przeszłości poradzi sobie z całą sprawą tak dobrze, jak jego znajomi po fachu w powieściach z akcją ulokowaną w czasach współczesnych?

DETEKTYW I GWARNE PANNY

Inteligentny, obyty, potrafiący podejść rozmówcę od odpowiedniej strony i wiedzący, gdzie uderzyć. Jan Morawski, główny bohater powieści, to mężczyzna, który na pewno nie obawia się wyzwań. Zdolny do prowokacji, wykorzystujący swoje znajomości, detektyw z powołania, który w towarzystwie pomocnego kamerdynera próbuje poskładać rozsypane elementy skomplikowanych puzzli. Na tę książkę składa się jednak także cała gama postaci drugoplanowych, bez których nie było by tak gwarno i tak ciekawie. Wzbudzający u wielu poczucie wdzięczności lekarz, eksdziedziczka Cecylia oraz rywalizująca z nią, niepohamowana panna Anastazja. Matki-swatki, posłańcy i lichwiarze. Są także postaci autentyczne, ludzie, którzy zdążyli za życia wpisać się w karty historii naszego kraju. Mieszanką fikcji z kroplą faktów autorka uczyniła ze swojej powieści nie tylko nie lada gratkę dla wielbicieli gatunku, ale też mały wykład na temat zamierzchłych czasów.

SZYK TAMTYCH LAT

Swoistą lekcję historii niesie ze sobą także tło powieści, na które składa się nie tylko klimat dawnego, zgermanizowanego Poznania, ale także poszczególne wydarzenia. Porcja cennych informacji przekazywanych systematycznie przez Dziennik Poznański, rywalizacja ekonomiczna, dorożkarze, tętniąca życiem piwiarnia czy niezastąpione bale, których częstym bywalcem jest właśnie sam główny, złakniony cennych informacji bohater. Piękne suknie, wszechobecna etykieta, pozorne maniery, ale także częsty ich brak. Bezsprzecznie można wczuć się w klimat przeszłości pełnej intryg i elegancji, w rzeczywistość, w której marka niejednokrotnie okazywała się wyznacznikiem wartości człowieka, ale i zgubnym sposobem na szczęście.

BEZKRWAWA ZAGWOZDKA

Akcja powieści została uwita wokół spotkań, rozmów, obserwacji. Nie brak tutaj wyraźnych momentów kulminacji, choć autorka zrezygnowała z przesiąkniętych krwią, makabrycznych scen  nieraz wzbudzających niesmak. Sprawy morderstw potraktowała więc łagodnie jednocześnie pokazując następstwa bestialskich czynów. Fabuła nie obfituje w napiętą atmosferę i nie zasypuje natłokiem wydarzeń, co nie oznacza, że czytelnik ma czas na to, by odetchnąć. Skrupulatnie prowadzone dialogi wymagają bowiem skupienia, bo nigdy nie wiadomo, który szczegół okaże się istotny.

Chociaż akcja powieści została ulokowana w początkach XX wieku, autorka zadbała o to, by język, którym posługują się bohaterowie, był w pełni jasny i zrozumiały. Zdarzają się wstawki niemieckich wyrazów czy też zdania naznaczone charakterystyczną dla tamtego czasu gwarą. Całość jednak przypomina generalnie naszą współczesną mowę. Z odbiorem treści nie ma więc najmniejszego problemu.

PODSUMOWUJĄC

„Zgubna trucizna” to bogata w klimat dawnego miasta powieść kryminalna, uwita wokół rozmów i szczegółów. Wyzbyta brutalnych obrazów i makabrycznych scen, a wszystko na rzecz misternie skonstruowanej zagadki, która staje się dla czytelnika prawdziwą zagwozdką. Dla wielbicieli wartkiej akcji – niekoniecznie. Dla koneserów skąpanych w niezwykłej aurze śledztw i dla wielbicieli rozpracowywania osobowości – jak najbardziej. Przekonujący bohaterowie, stary Poznań, historia i element zaskoczenia. Czuję się jak najbardziej zadowolona.

moja ocena: 7-/10

wydawnictwo: Znak

ilość stron: 462

premiera: 15 marca 2017

Za książkę bardzo serdecznie dziękuję wydawnictwu Znak.